Điện Trở Xả Cho Biến Tần Là Gì? Cách Chọn Điện Trở Xả Biến Tần

Trong quá trình vận hành hệ thống tự động hóa, điện trở xả cho biến tần là một thiết bị tuy nhỏ nhưng lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Bạn có biết? Trong nhiều trường hợp, nếu không lắp đặt điện trở xả đúng cách, biến tần có thể gặp tình trạng quá áp, khó dừng động cơ hoặc thậm chí hư hỏng nghiêm trọng.

Vậy điện trở xả cho biến tần là gì? Khi nào cần sử dụng? Làm sao để lựa chọn loại điện trở phù hợp với công suất và nhu cầu thực tế?

Trong bài viết này, Nam Phương Việt sẽ đồng hành cùng bạn khám phá tất cả những thông tin cần biết về thiết bị này – từ nguyên lý hoạt động, ứng dụng thực tế, cho đến cách lựa chọn và báo giá mới nhất năm 2025. Nếu bạn đang muốn tối ưu hiệu suất hệ thống và đảm bảo vận hành ổn định, hãy cùng bắt đầu ngay nhé!

Điện trở xả cho biến tần là gì?

Để hiểu rõ vì sao điện trở xả lại quan trọng, trước tiên bạn cần nắm được thiết bị này thực chất là gì và nó hoạt động ra sao trong mạch biến tần.

Điện trở xả cho biến tần (còn gọi là điện trở hãm – Braking Resistor) là một thiết bị có chức năng tiêu tán năng lượng dư thừa sinh ra trong quá trình giảm tốc hoặc dừng động cơ. Khi động cơ đang quay và được yêu cầu giảm tốc nhanh, nó sẽ biến thành một máy phát điện tạm thời, đẩy ngược dòng năng lượng trở lại biến tần. Nếu không xử lý kịp thời, lượng năng lượng này sẽ làm quá áp DC Bus – gây lỗi, hoặc thậm chí làm hỏng biến tần.

Điện trở xả sẽ nhận phần năng lượng thừa đó và chuyển hóa thành nhiệt, giúp hệ thống hãm động cơ nhanh hơn, ổn định hơn. Đây là thiết bị đặc biệt cần thiết trong các ứng dụng yêu cầu dừng nhanh, tải quán tính lớn như cẩu trục, thang máy, băng tải…

Vậy điện trở xả hoạt động theo nguyên lý nào, và làm sao để biết khi nào cần sử dụng? Hãy cùng Nam Phương Việt khám phá trong phần tiếp theo nhé!

Nguyên lý hoạt động của điện trở xả

Khi động cơ đang vận hành với tốc độ cao và bạn cần giảm tốc hoặc dừng lại nhanh chóng, động cơ sẽ chuyển sang trạng thái phát điện ngược – tạo ra dòng năng lượng trả ngược về biến tần. Lúc này, điện áp trên thanh DC Bus của biến tần tăng cao đột ngột, dễ gây lỗi quá áp hoặc làm giảm tuổi thọ thiết bị.

Đây chính là lúc điện trở xả phát huy tác dụng.

Biến tần sẽ tự động kích hoạt mạch xả (qua một bộ phận gọi là braking unit), cho phép dòng điện dư thừa đi qua điện trở xả. Tại đây, năng lượng điện sẽ được chuyển hóa thành nhiệt năng và được tản ra môi trường. Nhờ đó, hệ thống nhanh chóng trở lại trạng thái cân bằng, giúp động cơ dừng nhanh mà không làm tổn hại tới biến tần.

Cơ chế này đặc biệt quan trọng trong các ứng dụng có tải quán tính lớn hoặc yêu cầu hãm gấp – nơi mà động năng sinh ra trong quá trình giảm tốc là rất lớn và cần được tiêu tán kịp thời.

Sau khi đã hiểu nguyên lý hoạt động, bạn có thể sẽ đặt câu hỏi: Khi nào nên sử dụng điện trở xả? Không phải hệ thống nào cũng bắt buộc phải có. Hãy cùng Nam Phương Việt tìm hiểu chi tiết hơn trong phần tiếp theo nhé!

Khi nào nên sử dụng điện trở xả?

Như đã đề cập ở phần trên, không phải hệ thống nào cũng bắt buộc phải lắp điện trở xả. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cụ thể, thiết bị này lại trở thành giải pháp bắt buộc để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho toàn bộ hệ thống điều khiển.

Dưới đây là những tình huống phổ biến mà bạn nên – hoặc bắt buộc phải sử dụng điện trở xả cho biến tần:

Khi cần dừng hoặc giảm tốc động cơ trong thời gian ngắn

• Ví dụ: Thang máy dừng tầng, cẩu trục hạ hàng, băng tải cần dừng khẩn cấp… Trong những trường hợp này, động năng của tải rất lớn, và nếu không có điện trở xả, biến tần sẽ không thể “xả” bớt năng lượng dư – dẫn đến lỗi hoặc hư hỏng.

Hệ thống có tải quán tính lớn

• Tải quán tính là những loại tải vẫn tiếp tục chuyển động mạnh ngay cả khi nguồn đã ngắt, như: bánh đà, quạt công nghiệp cỡ lớn, ly tâm, máy xay công nghiệp… Với các loại tải này, điện trở xả giúp hãm động cơ nhanh hơn và kiểm soát tốt năng lượng dư.

Khi biến tần thường xuyên báo lỗi quá áp DC Bus

• Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy hệ thống cần có điện trở xả để hỗ trợ xử lý phần điện áp dư thừa khi dừng hoặc đổi chiều động cơ.

Ứng dụng đảo chiều thường xuyên

• Ví dụ: máy cuộn/xả giấy, dây chuyền đóng gói, máy ép… Trong quá trình đổi hướng quay liên tục, năng lượng phản hồi từ động cơ sẽ liên tục sinh ra – và điện trở xả sẽ giúp xử lý nhanh chóng.

Việc sử dụng đúng loại điện trở xả không chỉ giúp hệ thống hoạt động ổn định hơn, mà còn góp phần kéo dài tuổi thọ cho biến tần và động cơ. Vậy làm sao để lựa chọn điện trở xả phù hợp với từng loại biến tần? Hãy cùng Nam Phương Việt khám phá ngay phần tiếp theo nhé!

Cách lựa chọn điện trở xả phù hợp với biến tần

Việc chọn đúng điện trở xả cho biến tần không chỉ giúp thiết bị hoạt động hiệu quả mà còn đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống. Nếu chọn sai thông số, điện trở có thể quá nóng, quá tải hoặc không đủ khả năng xả, dẫn đến lỗi biến tần hoặc cháy nổ nguy hiểm.

Dưới đây là các yếu tố quan trọng bạn cần cân nhắc khi lựa chọn:

Công suất và điện áp của biến tần

Trước tiên, bạn cần xác định rõ công suất (kW) và điện áp hoạt động của biến tần. Thông số này sẽ quyết định dải giá trị ohm (Ω) và công suất tiêu tán (W) của điện trở xả.

Ví dụ:

• Biến tần 5.5kW – 380V thường dùng điện trở xả khoảng 100Ω – 1.5kW
• Biến tần 11kW có thể cần điện trở khoảng 50Ω – 3kW

Thời gian và chu kỳ hãm

Nếu hệ thống của bạn chỉ thỉnh thoảng mới cần dừng nhanh, bạn có thể chọn điện trở công suất vừa phải. Ngược lại, với các ứng dụng hãm liên tục hoặc chu kỳ hãm dày đặc, bạn nên chọn điện trở có công suất lớn hơn và khả năng tản nhiệt tốt hơn (có tản nhiệt nhôm hoặc quạt làm mát).

Điện trở (R – Ohm) phù hợp với thông số biến tần

Một số biến tần có giới hạn tối thiểu và tối đa về giá trị điện trở xả. Bạn cần tham khảo tài liệu kỹ thuật của biến tần (hoặc nhờ kỹ thuật Nam Phương Việt tư vấn) để chọn điện trở có giá trị ohm nằm trong dải cho phép.

Kiểu dáng và kích thước lắp đặt

Tùy thuộc vào không gian tủ điện và điều kiện nhiệt độ, bạn có thể chọn:

• Điện trở dạng nhôm tản nhiệt
• Điện trở dạng thanh sứ hoặc dạng hộp kín
• Loại có ngắt nhiệt bảo vệ nếu cần thiết

Ví dụ minh họa:

Giả sử bạn sử dụng biến tần 7.5kW, 3 pha 380V để điều khiển cẩu trục, yêu cầu dừng nhanh. Nam Phương Việt có thể tư vấn bạn sử dụng:

• Điện trở xả 75Ω – 2kW dạng nhôm, kèm tấm tản nhiệt
• Dây dẫn chịu nhiệt tốt, đấu nối đúng sơ đồ kỹ thuật

Một số lưu ý:

• Khi tính điện trở hãm, cần lưu ý đến thời gian hãm phanh thực tế của động cơ. Hiệu suất hãm phanh thường nằm trong khoảng 50% đến 80%.
• Hãy đảm bảo bạn đã tính toán chính xác giá trị điện trở.
• Nên chọn sử dụng điện trở có dung sai ±5% để đảm bảo độ chính xác.
• Cần lắp đặt điện trở xả đúng vị trí theo hướng dẫn của nhà sản xuất biến tần.
• Nên kiểm tra định kỳ điện trở xả để đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn.

Việc chọn điện trở xả không nên làm theo cảm tính, mà cần có tính toán hoặc tư vấn từ đơn vị kỹ thuật uy tín. Bạn có thể liên hệ Nam Phương Việt để được hỗ trợ tính toán và lựa chọn phù hợp cho từng loại biến tần và ứng dụng thực tế.

=> Xem thêm: Cách chọn biến tần phù hợp

Các loại điện trở xả phổ biến

Trên thị trường hiện nay, điện trở xả cho biến tần được thiết kế với nhiều chủng loại và kiểu dáng khác nhau, phù hợp cho từng nhu cầu cụ thể. Việc phân biệt đúng các loại sẽ giúp bạn dễ dàng lựa chọn thiết bị phù hợp với ứng dụng và không gian lắp đặt.

Dưới đây là những loại điện trở xả phổ biến nhất hiện nay:

Điện trở xả vỏ nhôm

Điện trở xả vỏ nhôm là loại phổ biến nhất, vỏ nhôm có rãnh tản nhiệt giúp làm mát nhanh. Nổi bật với khả năng tản nhiệt tốt, cấu trúc nhỏ gọn, nhẹ và dễ lắp đặt trong tủ điện hoặc khung máy. Tuy nhiên giá thành cao hơn loại vỏ xứ, và độ bền cũng kém hơn.

Điện trở xả nhôm có khả năng chịu nhiệt thấp hơn và dễ bị ăn mòn bởi hóa chất. Nên thường được sử dụng trong các ứng dụng hãm không quá liên tục như máy đóng gói, băng tải, máy CNC, quạt công nghiệp nhỏ… Dải công suất 50W – 5kW.

Điện trở xả vỏ xứ

• Cấu tạo lõi sứ chịu nhiệt cao, dây điện trở quấn xoắn quanh lõi.
• Có khả năng chịu tải lớn và tản nhiệt chậm hơn nhôm.
• Kích thước lớn hơn, thường dùng cho hệ thống công nghiệp nặng.
• Dải công suất: 1kW – 20kW+

Ứng dụng: cẩu trục, máy ép, hệ thống nâng – hạ tải nặng…

Điện trở xả dạng hộp (enclosure resistor)

• Là loại đã được đóng kín trong hộp bảo vệ, có thể có thêm quạt làm mát.
• Chịu được môi trường bụi bẩn hoặc độ ẩm cao.
• Có thể tích hợp bộ ngắt nhiệt để chống cháy nổ.
• Dải công suất cao, dễ tùy chỉnh theo yêu cầu.

Ứng dụng: thang máy, hệ thống xử lý nước, nhà máy xi măng, luyện kim…

Điện trở xả tùy chỉnh (custom resistor bank)

• Được thiết kế theo yêu cầu riêng biệt của từng hệ thống.
• Thường tích hợp sẵn nhiều mức điện trở, quạt làm mát, hoặc hệ thống giám sát nhiệt.
• Giá cao hơn nhưng đáp ứng được các bài toán kỹ thuật phức tạp.

Ứng dụng: hệ thống tự động hóa cao, dự án lớn, nhà máy có tải thay đổi liên tục.

Nếu bạn đang phân vân giữa các lựa chọn, đừng ngần ngại liên hệ với Nam Phương Việt – đội ngũ kỹ thuật của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn.

Ứng dụng của điện trở xả trong công nghiệp

Nhờ khả năng hỗ trợ hãm nhanh và bảo vệ biến tần khỏi tình trạng quá áp, điện trở xả ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp. Dưới đây là một số ứng dụng điển hình mà bạn có thể dễ dàng bắt gặp trong thực tế:

Cẩu trục, cần trục

• Trong quá trình nâng – hạ tải, cẩu trục cần dừng động cơ nhanh chóng và an toàn. Khi hạ tải, mô tơ hoạt động như một máy phát, sinh ra năng lượng dư lớn. Điện trở xả giúp tiêu tán năng lượng này, tránh gây sốc điện và bảo vệ biến tần.

Thang máy, băng tải tầng

• Thang máy hoặc băng tải chở người/tải trọng lớn cần có khả năng hãm mượt mà, nhanh chóng mà vẫn đảm bảo an toàn. Điện trở xả giúp thang dừng chính xác tại tầng, không rung lắc hay trượt.

Máy ép, máy dập, máy cuốn xả cuộn

• Các loại máy này thường đảo chiều quay liên tục hoặc dừng gấp khi kết thúc chu kỳ. Khi động cơ đảo chiều, năng lượng phản hồi về biến tần rất lớn – điện trở xả sẽ hấp thụ phần năng lượng đó để đảm bảo hoạt động ổn định.

Quạt công nghiệp, ly tâm, máy ly tâm

• • Các loại tải có quán tính lớn như quạt ly tâm sẽ tiếp tục quay lâu sau khi ngắt điện. Việc sử dụng điện trở xả giúp dừng động cơ nhanh hơn, tránh hao phí thời gian và nâng cao an toàn khi bảo trì.

Dây chuyền sản xuất tự động

• Trong dây chuyền có nhiều khâu liên kết, việc đồng bộ thời gian dừng – chạy giữa các động cơ là rất quan trọng. Điện trở xả giúp các biến tần hãm chính xác theo lập trình, không gây lệch nhịp chu trình.

Tóm lại, bất kỳ hệ thống nào có yêu cầu hãm nhanh, đảo chiều, tải lớn hoặc tải có quán tính, đều nên được trang bị điện trở xả để đảm bảo hiệu suất và độ bền của biến tần cũng như động cơ.

Bảng giá điện trở xả biến tần mới nhất năm 2025

Dưới đây là bảng giá điện trở xả cho biến tần mới nhất năm 2025, được tổng hợp từ các nhà cung cấp uy tín tại Việt Nam. Giá có thể thay đổi tùy theo nhà cung cấp, thương hiệu và chính sách chiết khấu theo số lượng.

Lưu ý khi chọn mua điện trở xả:

• Tham khảo tài liệu kỹ thuật của biến tần để xác định giá trị điện trở và công suất phù hợp.
• Ưu tiên chọn sản phẩm chính hãng từ các nhà cung cấp uy tín để đảm bảo chất lượng và độ bền.
• Liên hệ trực tiếp với nhà cung cấp để nhận được tư vấn chi tiết và báo giá chính xác nhất.

=> Xem thêm: Bảng giá biến tần mới nhất năm 2025

Cách lắp đặt và đấu nối điện trở xả cho biến tần

Việc lắp đặt và đấu nối điện trở xả cho biến tần cần được thực hiện bởi kỹ thuật viên có chuyên môn để đảm bảo an toàn và hiệu quả hoạt động.

Dưới đây là các bước hướng dẫn chung về cách lắp đặt và đấu nối điện trở xả cho biến tần:

1. Chuẩn bị dụng cụ và vật liệu:

• Điện trở xả phù hợp với công suất và giá trị tính toán
• Dây cáp điện phù hợp với công suất điện trở xả
• Kìm bấm đầu cos
• Kìm tuốt dây
• Băng keo điện
• Tua vít

2. Lắp đặt điện trở xả:

• Lựa chọn vị trí lắp đặt phù hợp, đảm bảo thông thoáng và dễ dàng tản nhiệt.
• Cố định thiết bị chắc chắn bằng giá đỡ hoặc khung.

3. Đấu nối điện trở xả:

• Bước 1: Xác định các điểm đấu nối điện trở xả cho biến tần. Thông thường, các điểm đấu nối này được ký hiệu rõ ràng trên biến tần hoặc trong tài liệu hướng dẫn sử dụng.
• Bước 2: Cắt dây cáp điện có độ dài phù hợp.
• Bước 3: Tuốt vỏ dây cáp điện ở hai đầu.
• Bước 4: Bấm cos vào hai đầu dây cáp điện.
• Bước 5: Nối cos vào các điểm đấu nối điện trở xả trên biến tần.
• Bước 6: Sử dụng băng keo điện để cố định các mối nối.

4. Kiểm tra và vận hành:

• Sau khi hoàn thành việc đấu nối, cần kiểm tra kỹ lưỡng các mối nối để đảm bảo an toàn.
• Bật nguồn điện và khởi động biến tần.
• Kiểm tra hoạt động của điện trở xả bằng cách quan sát xem điện trở có nóng lên hay không.

=> Xem thêm: Hướng dẫn cài đặt biến tần Yaskawa

Cách kiểm tra điện trở xả cho biến tần

Khi thực hiện kiểm tra định kỳ, bạn có thể phát hiện sớm các vấn đề của điện trở xả và kịp thời thay thế để đảm bảo hoạt động ổn định và an toàn của hệ thống.

Dưới đây là một cách kiểm tra điện trở xả cho biến tần cơ bản:

1. Chuẩn bị dụng cụ:

• Đồng hồ vạn năng (multimeter).
• Dây cáp điện.

2. Kiểm tra điện trở:

• Bước 1: Tắt nguồn điện của biến tần và đợi cho đến khi biến tần nguội hoàn toàn
• Bước 2: Chuyển đồng hồ vạn năng sang chế độ đo điện trở
• Bước 3: Kết nối hai đầu đo của đồng hồ vạn năng vào hai đầu của điện trở thắng
• Bước 4: Đọc giá trị hiển thị trên màn hình đồng hồ vạn năng

3. So sánh kết quả:

• So sánh giá trị điện trở đo được với giá trị ghi trên điện trở thắng hoặc giá trị tính toán. Nếu giá trị đo được khác biệt đáng kể so với giá trị ghi trên điện trở thắng hoặc giá trị tính toán, thì điện trở thắng có thể bị hư hỏng và cần được thay thế.

Địa chỉ mua điện trở xả uy tín tại Việt Nam

Công Ty Cổ Phần Công Nghệ Nam Phương Việt là nhà cung cấp các thiết bị điện – tự động hóa như Biến tần, Servo, PLC, ACB, MCCB, MCB, RCD, SPD, RMU, thang máng cáp,… chất lượng cao tại Việt Nam. Sản phẩm chính hãng biến tần Yaskawa, Siemens, V&T, Nidec, Unimotor, ETN,… với đa dạng mẫu mã, giá thành cạnh tranh.

Với kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực tự động hóa hơn 14 năm, cùng đội ngũ kỹ sư dày dặn kinh nghiệm. Nam Phương Việt chắc chắn sẽ làm cho bạn và doanh nghiệp của bạn hài lòng.

Bạn đang cần tìm điện trở xả phù hợp với biến tần Yaskawa, Siemens hay V&T? Hãy liên hệ Nam Phương Việt – chúng tôi có đội ngũ kỹ thuật sẵn sàng đồng hành cùng bạn từ khâu lựa chọn đến lắp đặt và vận hành.