Trong hệ thống điện công nghiệp, biến tần đóng vai trò vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, để biến tần hoạt động ổn định và bền bỉ, quạt làm mát là một bộ phận không thể thiếu. Nếu bạn đang tìm hiểu về quạt làm mát biến tần, bài viết này từ Nam Phương Việt sẽ giúp bạn hiểu rõ tất tần tật: từ khái niệm, vai trò, phân loại, cho đến cách lựa chọn đúng loại quạt phù hợp.
Quạt làm mát biến tần là gì?
Quạt làm mát biến tần là một thiết bị phụ trợ chuyên dụng, giúp tản nhiệt cho biến tần trong quá trình hoạt động. Nhiệm vụ chính của nó vô cùng quan trọng: tản nhiệt cho các linh kiện điện tử nhạy cảm bên trong biến tần, như IGBT, diode, tụ điện, điện trở và các bo mạch điều khiển.
Bạn có thể hình dung thế này: khi biến tần hoạt động, dòng điện lớn chạy qua các linh kiện, sinh ra một lượng nhiệt đáng kể. Nếu lượng nhiệt này không được giải phóng kịp thời, các linh kiện sẽ bị quá nhiệt, dẫn đến giảm hiệu suất, hư hỏng và thậm chí là “đột tử” cho cả bộ biến tần. Chính vì vậy, quạt làm mát biến tần đóng vai trò như một “lá chắn”, giúp duy trì nhiệt độ hoạt động ổn định, đảm bảo biến tần vận hành trơn tru và bền bỉ.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của quạt làm mát
Về cơ bản, quạt làm mát biến tần cũng có cấu tạo tương tự như các loại quạt khác, bao gồm:
- Mô tơ điện: điều khiển chuyển động quay
- Cánh quạt: tạo luồng khí đối lưu
- Khung bảo vệ: giữ cố định và an toàn khi lắp đặt

Nguyên lý hoạt động: Khi mô tơ quay, cánh quạt sẽ tạo luồng gió đối lưu, hút khí nóng ra khỏi vỏ biến tần và đưa khí mát từ ngoài vào, từ đó giúp thiết bị duy trì nhiệt độ ổn định.
Thông thường, trong biến tần công nghiệp, bạn sẽ thường thấy hai loại quạt chính được sử dụng:
- Quạt hướng trục (Axial Fan): Loại quạt này tạo ra luồng gió song song với trục quay của quạt. Chúng thường được sử dụng để hút hoặc đẩy không khí dọc theo các khe tản nhiệt của biến tần.
- Quạt ly tâm (Centrifugal Fan): Loại quạt này hút không khí vào tâm và thổi ra theo phương vuông góc với trục quay. Quạt ly tâm thường tạo ra áp suất gió cao hơn và phù hợp với các hệ thống có ống dẫn khí hoặc cần luồng gió mạnh hơn.
Các loại quạt làm mát dùng cho biến tần phổ biến hiện nay
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại quạt làm mát biến tần được sử dụng, đa dạng về kích thước, điện áp hoạt động (thường là DC hoặc AC), lưu lượng gió, áp suất tĩnh và tuổi thọ. Bạn có thể phân loại theo:
Theo kích thước: 80x80mm, 92x92mm, 120x120mm… Cần chọn đúng kích thước tương ứng với thiết kế vỏ biến tần
Theo điện áp: Quạt DC 24V, 48V, hoặc AC 220V. Tùy theo nguồn cấp trong tủ điện và yêu cầu kỹ thuật
Theo thương hiệu:
- Quạt zin đi kèm biến tần: Yaskawa, Siemens, Delta, Schneider…
- Quạt thay thế: dùng cho sửa chữa, bảo trì
Khi cần thay thế quạt, bạn sẽ thường thấy các thông số kỹ thuật quan trọng được ghi trên nhãn của quạt cũ, ví dụ như:
- Điện áp hoạt động: Phải tuyệt đối tương thích với hệ thống điện của biến tần.
- Kích thước: Đảm bảo quạt mới vừa vặn với vị trí lắp đặt.
- Lưu lượng gió (CFM hoặc m³/h): Cho biết lượng không khí mà quạt có thể di chuyển trong một đơn vị thời gian.
- Tuổi thọ (MTBF – Mean Time Between Failures): Ước tính thời gian hoạt động trung bình của quạt trước khi có khả năng bị hỏng.
- Loại vòng bi: Vòng bi bạc đạn (ball bearing) thường có tuổi thọ cao hơn vòng bi ống lót (sleeve bearing).

Khi nào cần thay quạt làm mát cho biến tần?
Cũng giống như bất kỳ bộ phận cơ khí nào khác, quạt làm mát biến tần cũng có tuổi thọ nhất định và có thể gặp phải các vấn đề trong quá trình hoạt động. Dưới đây là một vài triệu chứng cho thấy quạt làm mát của biến tần đang gặp vấn đề và có thể cần được thay thế:
- Tiếng ồn bất thường: Nếu bạn nghe thấy tiếng kêu rít, tiếng lạch cạch hoặc tiếng ồn lớn hơn bình thường phát ra từ biến tần, rất có thể quạt làm mát đang gặp vấn đề về vòng bi hoặc bị kẹt vật lạ.
- Quạt không quay hoặc quay chậm: Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy quạt đã ngừng hoạt động hoặc hoạt động không hiệu quả, khả năng tản nhiệt sẽ bị giảm sút nghiêm trọng.
- Lưu lượng gió giảm: Mặc dù quạt vẫn quay nhưng bạn cảm thấy luồng gió yếu hơn hẳn so với trước đây.
- Biến tần báo lỗi quá nhiệt thường xuyên: Nếu biến tần liên tục báo lỗi quá nhiệt dù không phải do tải hoặc môi trường bên ngoài, hãy kiểm tra ngay quạt làm mát.

Việc để quạt làm mát hỏng hoặc hoạt động kém hiệu quả có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho biến tần, dẫn đến ngừng hoạt động đột ngột, giảm tuổi thọ và tốn kém chi phí sửa chữa. Vì vậy Nam Phương Việt khuyên bạn nên kiểm tra định kỳ và vệ sinh quạt ít nhất mỗi 6 tháng để đảm bảo hiệu quả tản nhiệt.
Hướng dẫn chọn mua quạt làm mát biến tần phù hợp
Khi cần thay thế quạt làm mát cho biến tần, bạn cần đặc biệt lưu ý đến các thông số kỹ thuật sau để đảm bảo chọn được thiết bị thay thế phù hợp:

- Điện áp hoạt động: Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu. Bạn cần chọn quạt có điện áp hoạt động hoàn toàn trùng khớp với điện áp của hệ thống trong biến tần.
- Kích thước và kiểu dáng: Quạt mới phải có kích thước và kiểu dáng tương tự như quạt cũ để đảm bảo vừa vặn với vị trí lắp đặt và luồng gió được tối ưu.
- Lưu lượng gió và áp suất tĩnh: Chọn quạt có lưu lượng gió và áp suất tĩnh tương đương hoặc cao hơn quạt cũ để đảm bảo khả năng tản nhiệt hiệu quả.
- Tuổi thọ: Nếu có điều kiện, hãy ưu tiên các loại quạt có tuổi thọ cao (MTBF lớn) để giảm tần suất thay thế.
- Loại vòng bi: Vòng bi bạc đạn thường là lựa chọn tốt hơn cho các ứng dụng công nghiệp đòi hỏi hoạt động liên tục.
- Thương hiệu: Lựa chọn quạt từ các nhà sản xuất uy tín để đảm bảo chất lượng và độ bền.
Thông thường, bạn có thể tìm thấy thông tin về quạt làm mát cần thay thế trong tài liệu hướng dẫn (manual) của biến tần hoặc trực tiếp trên nhãn của quạt cũ. Nếu bạn không rành, có thể gửi thông tin kỹ thuật hoặc hình ảnh quạt cũ cho Nam Phương Việt để được tư vấn loại thay thế chính xác nhất.
Bảng giá quạt làm mát biến tần mới nhất 2025
Giá của quạt làm mát biến tần có thể dao động tùy thuộc vào thương hiệu, kích thước, điện áp, lưu lượng gió, tuổi thọ và nhà cung cấp. Dưới đây là một khoảng giá tham khảo để bạn hình dung:
Loại quạt làm mát | Kích thước | Điện áp | Giá tham khảo |
Quạt 80x80mm DC 24V | 80x80x25 mm | 24V DC |
120.000 – 180.000đ
|
Quạt 92x92mm AC 220V | 92x92x25 mm | 220V AC |
150.000 – 220.000đ
|
Quạt 120x120mm DC 48V | 120x120x38 mm | 48V DC |
250.000 – 350.000đ
|
Lưu ý: Giá có thể thay đổi tùy theo số lượng đặt hàng và hãng sản xuất.
Để có báo giá chính xác và cập nhật nhất, bạn hãy liên hệ trực tiếp với Nam Phương Việt để được tư vấn và lựa chọn quạt làm mát biến tần phù hợp với giá tốt nhất.
Câu hỏi thường gặp về quạt làm mát biến tần (FAQs)
Có thể dùng quạt thường để thay cho quạt biến tần không?
- Không nên. Quạt thường không đảm bảo đúng điện áp, kích thước và lưu lượng gió, dễ gây cháy hoặc làm biến tần nóng lên nhanh hơn.
Bao lâu nên thay quạt làm mát một lần?
- Tùy theo môi trường và cường độ hoạt động, trung bình khoảng 12 – 18 tháng nên kiểm tra và thay mới để đảm bảo hiệu suất tối ưu.
Thay quạt có ảnh hưởng đến bảo hành biến tần không?
- Nếu thay đúng loại quạt tiêu chuẩn hoặc được nhà cung cấp xác nhận, thì không ảnh hưởng đến chính sách bảo hành.
Kết luận
Quạt làm mát tuy là một bộ phận nhỏ nhưng lại giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ biến tần khỏi quá nhiệt và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Nếu bạn đang có nhu cầu thay thế, lắp mới hoặc tư vấn kỹ thuật, đừng ngần ngại liên hệ Nam Phương Việt để được hỗ trợ nhanh chóng và chính xác nhất.
👉 Gửi mã biến tần của bạn cho Nam Phương Việt để được tư vấn chọn quạt phù hợp ngay hôm nay!